Kulp, Diyarbakır

Kulp, Türkiye
Kulp'tan bir görünüm
Harita
Türkiye'de yeri
Bilgiler
Şehir nüfusu	7504[] (2000)
İlçe nüfusu	50.482[] (2000)
Yüzölçümü	1601 km²
Rakım	xx metre
Koordinatlar
Posta kodu	xxx
Alan kodu	0xx
İl plaka kodu	xx
Yönetim
Ülke	Türkiye
Coğrafi Bölge	Güneydoğu Anadolu Bölgesi
İl	Diyarbakır
Kaymakam	Xxxx Xxx
Belediye başkanı	Xxxx Xxx
Yerel yönetim site	[]
İlçe kaymakamlık site	[]

Diyarbakır ilinin en uzak ilçesidir.

Yüzölçümü: 1.601 m²
Merkez nüfusu: 7.504 (2000 yılı)
Köy nüfusu: 42.978 (2000 yılı)
Diyarbakır’a Uzaklığı: 122 km

Silvan'ın kuzeyinde yer alan ilçe kış aylarında uzun süre kar kar altında kalır. Volkanik ve birinci derecede deprem bölgesi olan sarp bir bölgede kurulan Kulp, eski bir yerleşim merkezidir. İdari yapı olarak merkez, bir belde Ağaçlı (Cıxse), 3 bucak (Ağaçlı, Hamzalı, Aygün), 50 köy ve 120 mezradan oluşmaktadır. Merkez, Yeni, Yeşilköy ve Tepecik Mahallelerinden oluşmaktadır.

Kulp’a yerli halk "Başkale" (pa=baş, sur=kale) anlamına gelen Pasur da der. Bu ismin geçmişteki medeniyetlerin ilçeye kurdukları kaleden kaynaklandığı rivayet edilir (Kefrum Kalesi). Kulp adını ise bölgeye egemen olan "Kulpo" adlı bir derebeyinden aldığı sanılmakta idiyse de Bölge halkının kulp işçiliğinde çok ileri gittiği yapılan kazılardan anlaşıldıktan sonra ismin gerçek kaynağı anlaşılmıştır.

Tarihçe

Tarihte ilk yerleşmelerin kurulduğu yerlerden biri olan Kuzey Mezopotamya bölgesinde su kaynaklarının bol olduğu bir coğrafyada kurulduğundan cazibeli bir yerleşke olma özelliği süregelmiştir. Sümerler, Mittaniler (Huriler), Urartular, Kimmerler, Medler ve Artuklular'ın egemenliğinde kalmıştır. M.Ö 606 yılında Urartu hakimiyetine son veren Medler tarafından; daha sonra sırasıyla Persler, Makedonyalılar (Büyük İskender)’in hakimiyetine girmiştir. Bir süre Ermeni hakimiyeti de bölgede hüküm sürmüştür. M.S. 226'da Roma egemenliğine giren Kulp, 637 yılında ise Halid bin Velid tarafından işgal edilmiştir. Bir süre Cizre'ye, sonra Diyarbakır'a ve Silvan'a bağlanmış, Şeyhoğulları, Büveyhoğulları, Mervanoğulları eline geçmiş, 1515 yılında burayı Osmanlılar işgal etmiştir.

1540 tarihli tahrir defterinde Kulp, Diyarbekir eyaletine bağlı 11 ocaktan biri olarak görülmekteydi. Daha eskilerde Muş vilayetine bağlı kalmış, 1297 yılına dek Lice sancağına bağlı bir bucak iken, aynı yıl ilçe haline gelmiştir.

Coğrafya ve ekonom

İlçe ekonomisi coğrafyanın tarıma elverişli olmamasından ötürü hayvancılığa, arıcılığa, ipek böcekçiliğine dayalıdır. Bir kesim de Kulp Çayı’dan yapılan balıkçılıkla geçimini sağlamaktadır. Kulp balığı bölge de tatlı su balıklarından en leziz olanıdır. Bölgenin dağlık olması büyükbaş hayvancılığı tetiklemiştir. Ayrıca ilçede dut ağaçlarının yoğun olarak bulunması sadece dut yaprağı ile beslenebilen ipek böceklerinin yetişmesine ve Türkiye’de 3.önemde ipek böcekçiliği yapılmasını sağlamıştır (1.İstanbul, 2. Bursa. Ceviz, küçük tatlı soğan, ve yerli elma, armutve bol miktarda üzüm de ilçede yetişmektedir.

İlçe de görülmeye değer yerler Kafrum Kalesi, Kanikan Mağaraları (tavsiye edilir), Badıkan mıntıkasındaki İmam-ı Gazali Türbesi, Kale-i Ulya, Cikse Kalesi, Büyük Kaya, Karabulak ve Eskar köylerinde bulunan tarihi kiliseler, Düzce Köyü'nde bulunan taştan oyulmuş yaklaşık 10 metrekare büyuklündeki mağaralar ve çok eski oldukları sanılan Kanikan (İnkaya) Köyü, Bahemdan Köyüdür.

İpek böcekleri

	Diyarbakır ilinin ilçeleri
Merkez \| Bismil \| Çermik \| Çınar \| Çüngüş \| Dicle \| Eğil \| Ergani \| Hani \| Hazro \| Kocaköy \| Kulp \| Lice \| Silvan

	Kulp belde ve köyleri
İl: Diyarbakır \| İlçe Merkezi: Kulp Beldeler: Ağaçlı Köyler: Ağaçkorur \| Ağıllı \| Akbulak \| Akçasır \| Akdoruk \| Alaca \| Argunköy \| Aşağıelmalı \| Aygün \| Ayhanköy \| Bağcılar \| Baloğlu \| Barın \| Başbuğ \| Bayırköy \| Çağlayan \| Çukurca \| Demirli \| Dolun \| Düzce \| Güleç \| Güllük \| Hamzalı \| İnkaya \| İslamköy \| Kamışlı \| Karaağaç \| Karabulak \| Karaorman \| Karpuzlu \| Kayacık \| Kayahan \| Kaynakköy \| Konuklu \| Kurudere \| Narlıca \| Özbek \| Saltukköy \| Taşköprü \| Temren \| Tuzlaköy \| Uygur \| Uzunova \| Üçkuyu \| Ünal \| Yakıtköy \| Yayıkköy \| Yaylak \| Yuvacık \| Zeyrek